|
İSTANKÖY - KOS ADASI
İstanköy - Kos Adası
Kos ( İstanköy ) Bodrum
Yarımadası'nın karşısında,
Anadolu'dan 8 mil uzakta yer
alan bir Ege adasıdır.
Yunanistan'in 12 Adalar
Vilayeti'ne bağlıdır. 2005
rakamlarına göre nüfusu
30.500'dür. Adada turizm oldukça
gelişmiştir. Antik kalıntılar
bulunmaktadır. İstanköy şehrinde
yer alan ve hekim Hipokrat ile
ilişkilendirilen bir ağaç (
Hipokrat Ağacı ) meşhurdur.
Adada yaşayan halkın bir bölümü
Yunanistan vatandaşı Türk ve
Müslümanlardan oluşur. Sayıları
2.000 ila 3.000 arası olduğu
tahmin edilen Türk kökenli nüfus
ağırlıklı olararak Platani
köyünde ve Kos ( İstanköy ) şehir merkezinde yaşar.
Oniki Ada grubuna bağlı olarak
Ege Denizi 'nde Karya sahiline
yakın bir durumdadır. Kos adası
( İstanköy adası ) ayrıca,
Meropis ve Nymphsea olarak da
bilinir.
Diodrus Siculus ve Strabo onu
iyi takviye edilmiş liman olarak
tanımlarlar. Onun
pozisyonu,adada meşhur olarak
kabul edilen şarapları ile
zengin iken Ege ticareti için
yüksek önem verir.
Büyük İskender ve Mısırlı
Ptolemies'in idaresi altında
iken ( M.S. 336'dan beri ) kasaba Ege'deki büyük
merkezlerin birinde gelişti.
Josepheus Strabo'dan aktarım
yoluyla sonucu şöyle der,
Mithridates, Kraliçe Cleopatra
tarafından oraya depo edilmiş
altınları gidip-getirmesi için
yollanır. Herod'un bir yıllık
maaşı atletik oyunlarda ödül
kazananın kari için sağlamak
zorunda olduğu söylenir.
Josephus ve oraya oğlu Herod
için bir heykel dikildi.
Tarih
Adaya ilk olarak Karyalılar
yerleşir. Dorlar MÖ 11 yüzyılda
istila ederler ve adayı Delian
League ( Yunan Şehir Devletleri
) ye bağlarlar.
Adayı Persler iki defa istila
ederlerse de başarılı olamazlar
ve kovulurlar. Pers savaşları
nın Yunan kültürüne ve dolaylı
olarak dünya siyasi
yaşamınayegane katkısı,
oligarşik siyasi yapılanmanın
yıkılması ve demokrasinin
tartışılmaya başlaması şeklinde
olur. Nitekim Ada'daki döneminde
var olan zorba hükümdarlar
yıkılır ve demokrasi
tartışılmaya başlanır. Ada,
Rodos ayaklanmasından sonra
güney doğu Ege'de önemli bir
Atinalı istasyonu olarak hizmet
vermiştir.
MÖ 336'da Demokrasi tesis edilir.
Sosyal savaş (358-355) süresince
yardımları nedeni ile zayıflayan
Atina kuvvetleri onu birkaç
yıllığına Carian prensi
Mausollus a bırakırlar. MÖ
366'da Kos kasabası inşa edilir.
Kısa bir zaman sonra Bizans
İmparatorluğu ve Roma
İmparatorluğu'nun bir parçası
olur. Hellenistik çağda Kos
Zenith in refahını elde eder.
Onun başarısı Mısır kralları
tarafından takdir edilir ve ada
Mısırlılar tarafından bir dış
askeri merkez olarak deniz
kuvvetlerinin Ege'yi gözlemesi
için kullanırlar. Ada ilerleyen
dönemde Ptolamaic hanedanlığında
prenslerin eğitimi için gözde
dinlenme yeri haline gelir.
Adanın en bilinen evletları,
hekim Hippocrates, ressam
Apelles, şair Philates ve
Theocritus'dur. Korsanların
fırsatçı akınları ve şiddetli
depremler hariç, ada barışın
bozulmasına nadiren tanık olur.
Büyük komşusunun öncülüğünü
takiben Rodos ve Kos genellikle
Romalılara karşı dostça davranış
göterir. M.S. 53'de serbest
şehir yapılır. Ada daha sonra
Venedik lilerce zapt edilir ve
onlar adayı Saint John
şovalyelerine satarlar. İki
yüzyıl sonra şovalyeler Türk
istilası ile yüzleşirler ve
adayı Osmanlılara
bırakırlar ( 1525 ). Osmanlı
İmparatorluğu adayı 1912'de
İtalyanlara transfer edilene
kadar 400 yıl yönetir. II. Dünya
Savaşında ada 1945 yılına kadar
Almanların elinde kalır. Savaş
sonunda Birleşik Krallık ın
korumasında iken 1947 yılında
Yunanistan'a devredilir.
Coğrafya
Ada, Antik çağ zamanında deprem
ve çökme sonrası ayrılmış
bulunan dağ zincirinin bir
parçasıdır. Bu dağlar Kalymnos
ve Kappari'yi içine alır ki
onlar 70 meter su altı yarığıyla
ayrılır. Kos'da ceoğrafik
şekillenmeyle ilgili olan geniş
farklı kayalar vardır. Bunlar
içinde önemlisi Quatemary
tabakasıdır. Memeli fosil
kalıntıları at, suaygırı ve fil
gibi bulunmuştur. Filin dev
donanımlı fosil dişi Atina
Üniversitesi Paleontoloji
müzesinde sergilenmektedir.
İstanköy adasının sahilleri
Karpat Denizi suları ile yıkanır.
Sahili 112 km uzunluğundadır.
Onu ana endüstrisi turizm olmaya
yöneltir.
Tarım ada halkının pek çoğunun
birincil işidir. Buğday ve
mısırın yanı sıra ana ekin üzüm,
incir, zeytin, badem, domates
dir.
Kültür
Ada bir turist ve kültür
merkezidir. Beyaz badanalı
binalar pek çok hotel,
restaurant ve az sayıda gece
klüplerini içerir. Bar Sokakları
meşhurdur. Kasaba liman
girişinde 1315 yılında Rodos'un
Saint Jean şövalyeleri
tarafından yapılan 14. yüzyıl
hisarına sahiptir.
Antik çağ hekimi Hippocrates'in
İstanköy'de doğduğu düşünülür.
Hippocrates'in ağacı kasabanın
merkezindedir. Bir düşünce
tapınağı, şimdi yaşlı ağacın
dalları, yapı iskelesi kerestesi
ile desteklenir. Küçük şehir
ayrıca Ululararası Enstitüsü ne
yuvadır. Hipokrat müzesi ona
adanır. Enstitünün yanı
Asklepieion harabeleridir. Orada
Herodicus ( MÖ 5 yüzyıl Trakyalı
hekimdir, doğum yeri Slymbria
Silivri Hippocrates'in öğrencisi
olduğu düşünülmektedir. )
Hippocrates hekimliğini
düşünüyordu.
İstanköy'ün ana köyleri :
Kardemena, Kefalos, Tigaki,
Antimachia, Mastihar, Marmari ve
Pyli dir.
Daha küçükleri : Zia, Zipari,
Lagoudi ve Asfendiou dur.
Kardemena genç İngiliz
tatilcileri için şimdi popüler
bir dinlenme yeridir ve çok
sayıda gece kulübüne sahiptir.
Din
En yaygın din Rum
Ortodoksluğudur. Adadaki en
büyük dini azınlık ise Türk
kökenli olan Müslümanlardır.
İstanköy'de ayrıca çok sayıda
cami ve bir Latin Katolik
Kilisesi de vardır. Kos
merkezindeki Defterdar Cami ve
Platani köyündeki cami sadece
dini bayramlarda ibadete
açılmaktadır.
İkinci Dünya Savaşı'nda Naziler
tarafından ortadan kaldırılan
sinagog, İstanköy'deki Yahudi
Cemaati tarafından uzun süredir
kullanılamamaktadır. Ancak yakın
zamanda restore edilmiş ve
İbrahimî dinin sembolü olarak
dokunulmamış bir şekilde
varlığını sürdürmektedir.
Sinagog İstanköy Belediyesi
tarafından çeşitli kültürel
faaliyetlerde kullanılmaktadır.
|
